به نفع خود یا دیگری؟
حتما تابه حال برایتان پیش آمده که پیشنهاد انجام کاری به شما داده شده در حالی که منفعت مالی برایتان نداشته ولی احساسی از درون به شما گفته که اتفاقا دلتان می خواهد انجامش دهید و این در حالیست که درعصری زندگی می کنیم که سخت می شود از بُعد مالی کارهایی که برایش انرژی و زمان صرف کرده ایم ، چشم پوشی کرد .
کار داوطلبانه به چه معناست؟
اگر بخواهیم در ابتدای امر تعریفی از کار داوطلبانه داشته باشیم میتوان گفت که کار داوطلبانه یعنی؛
اقدامی که فرد بدون اجبار و انتظار مالی انجام می دهد.
کار داوطلبانه ، کار یا شغل؟ مساله این است…
باید بدانیم کار داوطلبانه می تواند جزء اهداف شخصی افراد باشد واساساً فعالیتی که داوطلبانه انجام می شود با مفهوم شغل فرق دارد.
طبق تعریف سازمان بین المللی کار (ILO) ، شغل و کار تعریف متفاوتی با هم دارند؛
شغل مجموعه‌ای از وظایف و فعالیت‌هاست که بر عهده‌ی یک فرد قرار می‌گیرد تا آن را برای یک واحد اقتصادی انجام دهد اما
کار یعنی فعالیتی که توسط افراد با هر سن و هر نوع جنسیت که با هدف تولید کالا یا ارائه‌ی خدمت انجام شده و خودش یا دیگران از آن بهره‌مند می شوند.
پس کاملا قابل درک است که انجام کارهای داوطلبانه کاملا اختیاری است و بر اساس معنای زندگی و ارزش های هر فرد قابل انجام است و معمولا بخش اصلی کارهای داوطلبانه در کشورهای جهان هم صرف امور عامالمنفعه میشود .
فایده ی کار داوطلبانه چیست؟
آن‌چه با داوطلب‌شدن به دست می‌آورید بسیار ارزشمند است، با انجام کار های داوطلبانه می‌توانید تجربیات تازه‌ای به‌دست آورید، با افراد جدیدی ملاقات کنید و از این‌که کار مفیدی را انجام می‌دهید احساس نشاط و شادابی خواهید کرد.
همان‌طور که گفتیم انجام کارهای داوطلبانه بر حفظ سلامت جسم و روان افراد تاثیرات مثبتی دارد، افزایش اعتماد به نفس از فواید داوطلب‌شدن است در ضمن ارتباط اجتماعی با افراد مختلف از خطر افسردگی جلوگیری می‌کند و فعالیت‌های فیزیکی که به صورت داوطلبانه انجام می شود به نوعی ورزش به حساب می آید و به سلامت جسمی افراد کمک می کند.
برای مثال در سال 2007 میلادی مطالعهای جهت بررسی تاثیر مشارکت افراد در امور داوطلبانه بر سلامتی آنها انجام گرفت. در این مطالعه مشخص شد که نرخ مشارکت در امور داوطلبانه هر چه قدر بیشتر باشد؛ از میزان مرگ و میر و بیماریهای قلبی افراد کاسته میشود.
در کشور های توسعه یافته و صنعتی، کار داوطلبانه زمینه ی ورود جوانان به بازار کار را فراهم می کند و همچنین در بسیاری از کشور های پیشرفته کار داوطلبانه بعد از دانشگاه یا حین تحصیل یا در زمان کار آموزی به صورت یک شأن و احترام درآمده است به طوری که بر پایه ی آمار ها در سال 2018 ، شمار 109 میلیون از افراد در سراسر جهان ، در سازمان ها و گروه های رسمی یا در همکاری‌ها و فعالیت های میان فردی سرگرم کار داوطلبانه بوده اند.
کار داوطلبانه راز پویایی برای یک دانشجو
سال های دانشجویی بهترین فرصت برای تجربه امور داوطلبانه در حیطه های مختلف است چرا که وقت آزاد فراوانی برای دانشجویان به خصوص نودانشجویان فراهم است و معمولا عضویت در تشکّل ها و انجمن های دانشجویی این فرصت را به کرات در اختیار آنها قرار می دهد که با کمک یکدیگر فعالیت های داوطلبانه‌ی علمی و دانشجویی بپردازند و برنامه هایی را پایه‌ریزی و اجرا کنند ، که پویایی و سرزندگی سال‌های اولیه‌ی جوانی را از این طریق تامین شود.
سه ارزشی که کار داوطلبانه در دوران دانشجویی ایجاد می کند:
تجربه کردن و یادگیری مهارت های جدید : وقتی افراد انجام کارهایی را به عهده می‌گیرند که قبلا انجام نداده‌اند و حتی از سر کنجکاوی اولیه به سمت فعالیت‌های داوطلبانه می‌روند فرصت تجربه‌کردن و یادگیری مهارت‌های جدید را برای خود فراهم می‌کنند که می‌تواند در آینده‌ی شغلی آنها اثر گذار باشد مثلا اگر در دوران دانشجویی در گروه‌های علمی و دانشجویی داوطلب کار شوید می‌توانید نحوه‌ی استفاده از نرم افزارهای کاربردی نوین و پیشرفته را یاد بگیرید که ممکن است بعدها برای انجام وظایف شغلی و حرفه‌ای به کارتان بیاید.
ارتباطات اجتماعی و شبکه سازی :
یکی از مزایای بسیار جذاب داوطلب شدن در فعالیت‌های دانشجویی ، ملاقات کردن با دوستان جدید و باتجربه‌تر است که می‌توانند حلقه‌ی اتصال خوبی برای ارتباط بین دانشگاه و کسب جایگاه شغلی موردعلاقه آینده‌ی دانشجویان باشند به این صورت که شما با انجام هرچه بهتر فعالیت‌های داوطلبانه نشان می‌دهید که خواستار استفاده از فرصت‌ها هستید و می‌توانید به خوبی مسئولیت‌هایی را به عهده بگیرید و ارتباط با افراد حرفه‌ای را گسترش دهید و شبکه ارتباطی ویژه‌ای برای خود بسازید.
احساس مفید واقع شدن :
وقتی کاری را برای نفس انجام دادن آن کار، پیش ببریم و در ازای آن چشم‌داشتی نداشته باشیم و بدانیم قدمی که برداشته‌ایم در جهت بهبود جامعه خود و اطرافیانمان بوده؛ احساس شادابی و نشاطی می‌کنیم که یادآور شیرینی موفقیت و حس اعتماد به نفس برای ماست که نشان می‌دهد کاری مفید را به سرانجام رسانده‌ایم و باور داشتیم که وجودمان کارآمد بوده است.
سخن پایانی
همان‌طور که گفته شد کارهای داوطلبانه دانشجویی خصوصا در سال‌های اولیه حضور در دانشگاه می‌تواند به شما کمک کند که مسیر شغلی آینده خود را مشخص کنید و با آمادگی بهتر و تجربه غنی‌تری از ارتباطات حرفه‌ای و اجتماعی وارد بازار کار و فناوری شوید.
تهیه و تنظیم: محدثه نظری، همیار بنیاد حامیان دانشگاه تهران
